پوزولان چیست؟

پوزولان چیست؟ پوزولان یک نوع سیمان است که از ترکیب خاک طبیعی و خاک مصنوعی به وجود می آید. پوزولان یک نوع سیلیس آلومینیوم است که خاصیت چسبندگی ندارد و به نوعی می توان گفت یک ترکیب آلی برای مصالح ساختمانی محسوب می شود که عملکرد مناسب و ایده آلی از خود به نبه جا می گذارد. این نوع سیمان برای مصارف مختلفی در ساختمان سازی و همچنین ساخت سازه هایی با مقاومت بالا مورد استفاده قرار می گیرد.

درباره پوکه معدنی اطلاعاتتان را بالا ببرید.

پوزولان و انواع و کاربردهای آن

پوزولان را می توان یک نوع سیلیس آلومینیوم دانست که قابلیت سیمانی شدن کم و یا ندارد، همچنین در مجاورت با رطوبت و حرارت معمولی طی واکنش های شیمیایی با هیدروکسید کلیسیم ترکیب هایی با خاصیت سیمانی به وجود می آورد. این نوع سیمان از سیمان های معمولی مقاومت تر هستند و در اکثر ساختمان های مستحکم از پوزولان استفاده می شود.

ترکیب شیمیایی آلی پوزولان باعث شده تا این ماده یکی از پرکاربردترین مواد ساختمانی به شمار می رود. اکثر مهندسان و افرادی که درحوزه ساخت و ساز فعالیت می کنند، پوزولان را یکی از مهم ترین مواد اولیه خود برای ساخت مصالح می دانند. پوزولان یک ترکیب بسیار مفید است که ترکیبی صنعتی و مصنوعی دارد و به بهترین شکل ممکن ساخته می شود.

پوزولان طبییعی و پوزولان مصنوعی

پوزولان ها به دو نوع تقسیم می شوند: پوزولان های طبیعی در حالت های خاک وجود دارند که به صورت خاکستر آتش فشان ها و یا غیر بلورین یافت می شود. علاوه بر آن نیز نوعی از پوزولان ها در اکثر معادن وجود دارد که به شکل خاکستر یافت می شود. پوزولان مصنوعی یا صنعتی نیز شامل دوده سیلیسی و خاکستر بادی به همراه خاکستر پوسته برنج است که توسط شرکت های مختلف تولید می شود.

اجزای تشکیل دهنده پوزولان

دوده سیلیسی یا میکروسیلیس محصول فرعی کوره های قوس الکتریکی صنایع فروآلیاژ و فروسیلیس بوده و ماده ای است با فعالیت پوزولانی بسیار شدید که بیش از ۸۵ درصد سیلیس بلوری نشده دارد. خاکستر بادی محصول فرعی زغال سنگ است که شامل سیلیس، آلومین و اکسید آهن و کلسیم است. خاکستر بادی در انواع F و C وجود دارد. نوع C خاکستر بادی به دلیل دارا بودن بیش ار ده درصد اکسید کلسیم خاصیت سیمانی شدن دارد.

تبدیل شدن به سیمان از دیگر ویژگی های کاربردی پوزولان ها است که می تواند مقاومت و همچنین میزان کیفیت سیمان را تا حدود بسیار زیادی افزایش دهد. همین ویژگی باعث پر مصرف شدن پوزولان در ساخت سازه های مستحکم شده است.

خاکستر پوسته برنج از سوختن پوسته برنج به دست می آید و دارای میزان زیادی سیلیس غیر کریستالی است. بنابراین ضروری است که باید ماده پوزولانی به شکل پودر نرم باشد زیرا فقط در این صورت پوزولان ها می تواند در مجاورت آب با هیدروکسید کلسیم تشکیل سیلیکات های کلسیم پایدار که دارای خواص چسبندگی است بدهد.

کاربرد پوزولان

همانطور که در بالا اشاره کردیم، پوزولان ها ترکیب بسیار مناسب برای ساخت انواع مصالح هستند. اما مهم ترین کاربرد آن استفاده در تولید سیمان و بتن است. بله، ترکیب مناسبی که این نوع مواد ارائه می دهد، تبدیل پرکاربرد این مواد معدنی به استفاده های سازه ای مانند سیمان و بتن است که ترکیب بسیار مناسبی محسوب می شود.

از دیگر کاربرد های پوزولان می توان به عنوان روان کننده اشاره کرد که ترکیب آلی معدنی به وجود می آورند و برای افزایش استحکام و همچنین کیفیت کلی بتن و یا سیمان تاثیر مستقیم و بسیار کاربردی دارد. از ویژگی های کاربردی پوزولان ها می توان به  کاهش میزان سیمان به کار رفته در بتن، کاهش سرعت و میزان حرارت حاصل از فرآیند آبگیری سیمان، بهبود کارایی بتن، افزایش مقاومت دراز مدت بتن و همچنین افزایش پایایی بتن از طریق کاهش نفوذپذیری و عملکرد مناسب در برابر تهاجم یون کلرید و سولفات اشاره کرد.

شکل کلی پوزولان ها به گونه ای است که به انواع ساختار و روان کننده استفاده می شوند و اکثر مهندسان از این ترکیب برای بهبود عمر و کارایی بتن استفاده می کنند. اکثر ساختمان هایی که مساحت زیادی دارند و یا محیط زیادی استفاده می کنند، از پوزولان به عنوان حجم دهنده و بهبود کیفیت و کارایی بتن در سازه ها استفاده می کنند. در پایین ترکیب بهینه پوزولان ها آورده شده است:

• پوزولان های طبیعی مطابق مشخصات دت ۴۰۳ : ۲۰ الی ۱۰ درصد
• خاکستر بادی نوع F مطابق مشخصات دت ۴۰۳ : ۲۵ الی ۱۵ درصد
• خاکستر بادی نوع C مطابق مشخصات دت ۴۰۳ : ۳۵ الی ۱۵ درصد
• دوده سیلیسی مطابق مشخصات دت ۴۰۹ : ۵ درصد